Báo cáo phân tích ngành cảng biển VN năm 2025
- Ngành cảng biển được kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng khả quan, tuy nhiên trong ngắn hạn sẽ gặp một số thách thức từ bất ổn thương mại.
- Cơ cấu cảng đang chuyển từ các bến sông nhỏ sang các cảng nước sâu hiện đại.
- Cạnh tranh trong ngành diễn ra ngày càng khốc liệt, nhất là ở các cụm cảng phía Bắc. Doanh nghiệp có vị trí địa lý thuận lợi, hệ sinh thái dịch vụ trọn gói và hợp tác chặt chẽ với hãng tàu quốc tế dự báo sẽ chiếm ưu thế trong bối cảnh mới.
 |
| Báo cáo phân tích ngành cảng biển VN năm 2025 |
CÁC CỔ PHIẾU TIÊU BIỂU:
1. TỔNG QUAN NGÀNH CẢNG BIỂN VIỆT NAM
Ngành đang tăng trưởng nhanh, chuyển dịch theo hướng hiện đại nhưng phải đối mặt với áp lực cạnh tranh nội địa và sự bất định từ thương mại toàn cầu.
Ngành cảng đóng vai trò trung tâm trong chuỗi giá trị logistics, kết nối từ khâu nhập nguyên liệu đến xuất hàng thành phẩm. Chất lượng cảng biển ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian, chi phí vận chuyển và sức cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.
Sản lượng cảng biển phục hồi mạnh sau đại dịch
Ngành cảng biển Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng 2 chữ số trong năm 2024 với hơn 864 triệu tấn hàng hóa qua cảng, tăng 14%. Container đạt gần 30 triệu TEU, tăng 21%. Điều này phản ánh đà phục hồi mạnh mẽ của xuất nhập khẩu, đặc biệt khi nhu cầu toàn cầu cải thiện và Việt Nam hưởng lợi từ chiến lược dịch chuyển chuỗi cung ứng.
Chuyển dịch từ cảng sông sang cảng nước sâu
Cơ cấu cảng đang chuyển từ các bến sông nhỏ – vốn chỉ tiếp nhận tàu nhỏ, trung chuyển – sang các cảng nước sâu hiện đại đón tàu mẹ trọng tải lớn. Đây là yêu cầu bắt buộc để đáp ứng xu thế toàn cầu hóa chuỗi logistics và cỡ tàu tăng nhanh.
Phân bố cảng theo vùng
Miền Nam chiếm khoảng 50% sản lượng nhờ vị trí trung tâm công nghiệp – xuất khẩu. Miền Bắc (~35%) có lợi thế cửa ngõ Trung Quốc. Miền Trung (~15%) ít khu công nghiệp hơn, chủ yếu phục vụ nội vùng.
Tính cạnh tranh nội ngành cao
Do sự tập trung theo cụm cảng địa phương, các cảng trong cùng khu vực phải cạnh tranh gay gắt về giá, dịch vụ và năng lực khai thác. Điều này khiến biên lợi nhuận giảm dần nếu không có sự khác biệt rõ rệt về chất lượng dịch vụ.
2. CÁC CỤM CẢNG TIÊU BIỂU
Mỗi cụm cảng có những ưu thế và thách thức riêng, phản ánh rõ nét sự phân hóa trong hạ tầng, công suất và định hướng phát triển.
Hải Phòng (sông Cấm):
- Là trung tâm cảng lâu đời miền Bắc, nhưng hiện đang chịu áp lực lớn do dư công suất, hạ tầng hạn chế (độ sâu chỉ đáp ứng tàu feeder ~20.000 DWT).
- Cạnh tranh khốc liệt do nhiều doanh nghiệp hoạt động chung một luồng hàng. Xu hướng dịch chuyển hàng về cảng nước sâu Lạch Huyện sẽ khiến cụm sông Cấm suy giảm nếu không tái cơ cấu.
- Phù hợp phục vụ các tàu bé chuyên làm hàng feeder hoặc vận chuyển nội á.
Lạch Huyện (nước sâu – Hải Phòng):
- Đây là cụm cảng mới hiện đại, có thể đón tàu mẹ ~100.000 DWT chạy xuyên lục địa.
- Các hãng tàu lớn (MSC, Maersk) tham gia đầu tư các bến cảng giúp bảo đảm nguồn hàng tương lai.
- Tuy nhiên, nguy cơ dư công suất trong ngắn hạn khi nhiều bến mới đi vào hoạt động đồng loạt. Dài hạn, cụm này sẽ trở thành cửa ngõ phía Bắc thay thế cụm cảng sông Cấm.
TP.HCM (cảng sông – nội đô):
- Chiếm tỷ trọng container lớn, nhưng gặp nhiều hạn chế về luồng tàu, quỹ đất, và tình trạng kẹt xe nghiêm trọng.
- Đang có kế hoạch di dời ra Hiệp Phước, Long An, Cái Mép để cải thiện hiệu suất.
- Vai trò sẽ chuyển dần sang hậu cần và cảng cạn phục vụ nội địa.
Cái Mép – Thị Vải (nước sâu – Bà Rịa – Vũng Tàu):
- Là cụm cảng nước sâu tốt nhất Việt Nam, tiếp nhận tàu siêu trọng tới 240.000 DWT.
- Quy tụ nhiều liên doanh quốc tế mạnh, khai thác gần hết công suất hiện tại.
- Được định hướng trở thành trung tâm trung chuyển khu vực, cạnh tranh trực tiếp với Singapore về vai trò cảng trung chuyển Đông Nam Á.
Miền Trung:
- Quy mô nhỏ, chưa có cảng nước sâu đáng kể. Chủ yếu phục vụ xuất nhập khẩu khu vực miền Trung – Tây Nguyên.
- Một số cảng như Liên Chiểu đang quy hoạch để nâng cấp quy mô, đón tàu lớn hơn.
- Các cảng miền Trung chủ yếuị cạnh tranh với cảng Thái Lan trong thu hút hàng quá cảnh từ Lào và Campuchia.
 |
| Mỗi cụm cảng có những ưu thế và thách thức riêng |
3. TRIỂN VỌNG NGÀNH NĂM 2025
Ngành tiếp tục tăng trưởng ổn định nhờ các yếu tố vĩ mô thuận lợi và hạ tầng cải thiện, tuy nhiên vẫn chịu rủi ro lớn từ chính sách thương mại quốc tế và thách thức cạnh tranh.
Thương mại và FDI hỗ trợ tăng trưởng
- Việt Nam tiếp tục hưởng lợi từ xu hướng "Trung Quốc +1", nhiều nhà máy sản xuất chuyển dịch về Việt Nam.
- Kim ngạch xuất nhập khẩu 2025 dự kiến tăng 11-12%, tạo động lực mạnh cho nhu cầu vận chuyển hàng hóa qua cảng.
Gia tăng đầu tư hạ tầng trọng điểm
- Luồng Cái Mép và Hải Phòng được nạo vét, tăng độ sâu và năng lực đón tàu lớn giúp giảm chi phí vận hành và tăng năng lực cạnh tranh cảng Việt Nam.
- Đường sắt liên vận Việt–Trung–Châu Âu lần đầu vận hành ổn định giúp mở rộng phương thức vận chuyển. Ngoài ra, kế hoạch xây dựng đường sắt tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng giúp kết nối trực tiếp cảng Hải Phòng đến biên giới Trung Quốc, sẽ thúc đẩy khối lượng hàng qua cụm cảng Hải Phòng, mở ra cơ hội tăng doanh thu dịch vụ logistics đi kèm.
Rủi ro chính sách thuế Mỹ
- Mỹ – thị trường lớn chiếm 30% XNK – có kế hoạch áp thuế đối ứng 46% lên hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Nếu mức thuế này được thực thi, hàng Việt sẽ mất tính cạnh tranh và giảm khối lượng xuất khẩu. Hiện Việt Nam đang tích cực đàm phán giảm thuế và kỳ vọng sẽ đạt được những kết quả tích cực.
- Trước mắt, việc lùi thời gian áp dụng thuế 90 ngày sẽ khiến doanh nghiệp đẩy nhanh xuất hàng sớm → giúp tăng sản lượng ngắn hạn ở các cảng trong 6 tháng đầu năm nay.
Tầm nhìn dài hạn đến 2030
- Chính phủ đặt mục tiêu sản lượng container đạt 46,3 triệu TEU, gần gấp đôi hiện tại. Hệ thống hạ tầng sẽ tiếp tục được đầu tư mạnh như cảng Liên Chiểu, Cần Giờ, cùng hệ thống ICD, kho bãi, đường cao tốc kết nối. Chi phí logistics kỳ vọng giảm xuống ~14% GDP, giúp hàng hóa Việt Nam cạnh tranh hơn. Ngành cảng biển Việt Nam vì thế đứng trước cơ hội mở rộng quy mô song hành cùng đà phát triển của thương mại và công nghiệp trong nước.
 |
| Ngành cảng biển Việt Nam đứng trước cơ hội mở rộng quy mô... |
- Tuy nhiên, các thách thức về cạnh tranh dư cung,biến động liên minh hãng tàu toàn cầu và yếu tố địa chính trị sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến ngành. Doanh nghiệp cảng có vị trí địa lý thuận lợi, thị phần lớn, có hệ sinh thái dịch vụ trọn gói và hợp tác chặt chẽ với hãng tàu quốc tế được dự báo sẽ chiếm ưu thế trong bối cảnh mới.
4. DOANH NGHIỆP CẢNG BIỂN TIÊU BIỂU VÀ TIỀM NĂNG
Doanh nghiệp nào có vị trí chiến lược, mạng lưới liên kết quốc tế và năng lực logistics toàn diện sẽ nắm lợi thế cạnh tranh dài hạn.
CTCP Container Việt Nam (VSC): Khả quan - Giá mục tiêu: 30.000 VND
Sở hữu 3 cảng và vận hành 4 cảng tại cụm Cảng Đình Vũ – Hải Phòng, công suất ~2 triệu TEU. Tận dụng hệ sinh thái vận hành đồng bộ, giảm chi phí. Doanh thu 2024 đạt 2.788 tỷ, LNTT 525 tỷ. VSC đang tích cực thực hiện M&A nhằm mở rộng hoạt động tại cụm cảng Hải Phòng và hoàn thiện hệ sinh thái dịch vụ logistic và mở rộng sang hoạt động đường thủy nội địa.
CTCP Gemadept (GMD): Khả quan - Giá mục tiêu: 70.000 VND
Doanh nghiệp có hệ thống cảng Bắc – Nam, nổi bật là Nam Đình Vũ và Gemalink. Sản lượng container đạt 4,4 triệu TEU năm 2024. GMD đang liên doanh với CMA CGM để tiếp tục mở rộng năng lực hoạt động với Gemalink giai đoạn 2 và cảng Nam Hải Đình Vũ giai đoạn 3. GMD hưởng lợi lớn từ dịch chuyển trung chuyển từ Singapore và tuyến hàng đi Mỹ.
CTCP Cảng Hải Phòng (PHP): Khả quan - Giá mục tiêu: 50.500 VND
PHP sở hữu hệ thống cảng nước sâu chiến lược, bao gồm Cảng Tân Vũ và Cảng Chùa Vẽ – nơi chiếm tỷ trọng lớn trong tổng sản lượng hàng hóa khu vực phía Bắc. Trong đầu năm 2025, công ty đã đưa vào vận hành bến 3,4 tại cụm cảng nước sâu Lạch Huyện (hợp tác với hãng tàu MSC) kỳ vọng sẽ mang lại sự tăng trưởng mạnh trong các năm sau.
Các doanh nghiệp khác:
- Công ty Cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HOSE:HAH): Kết hợp vận tải+ cảng biển. Sở hữu đội tàu container lớn nhất cả nước.
- Công ty TNHH MTV - Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn (SNP): quản lý Cát Lái, chiếm 50% thị phần container cả nước.
- Cảng miền Trung (Đà Nẵng, Quy Nhơn): quy mô nhỏ nhưng có tiềm năng nâng cấp nếu được đầu tư hạ tầng.
Nguồn dữ liệu (Phòng PTNLĐT VPS)
---------------------------------
Tham gia đầu tư cùng VPS để nhận được sự hỗ trợ tận tâm từ các chuyên gia hàng đầu ngay hôm nay:💢 Mở tài khoản chứng khoán VPS với kho số đẹp
💢 Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán
💢 Fanpage Chứng Khoán & Cổ Phiếu
💢 Hotline/ Zalo: 0933-068-179
