“Biết trước đã giàu” và bài học cay đắng từ coin thủ… cháy tài khoản
Thị trường giao dịch tiền ảo - dù chưa chính thức được pháp luật bảo hộ tại Việt Nam - vẫn là sân chơi đầy cám dỗ khi về bản chất có thể mang đến cơ hội kiếm tiền gấp nhiều lần số vốn bỏ ra. Nhưng lợi nhuận cao luôn đi kèm rủi ro lớn, thậm chí là rất lớn, như trường hợp của Mạnh - coin thủ mới “cháy” tài khoản thời gian gần đây.
Trong khi chứng sĩ năm qua nếu có lời thì đa phần chỉ ở mức 15 - 20%, hay vàng dù tăng mạnh nhưng chủ yếu mang tính chất tích lũy và cần vốn lớn, các coin thủ lại có cơ hội nhân vốn gấp nhiều lần mà không cần bỏ ra nhiều tiền. Nhưng cũng cơ hội này lại tạo thành cái bẫy cho các nhà đầu tư non kinh nghiệm, lao vào thị trường với tâm lý “cờ bạc” và rồi thua trắng, như câu chuyện của coin thủ Mạnh Nguyễn dưới đây.
 |
| Ảnh minh họa |
Từ một nhà đầu tư mơ mộng...
Khao khát làm giàu, Mạnh - một nhà đầu tư gen Z - đã bước vào thị trường chứng khoán cách đây 1 năm. Nhưng trong một thị trường dù tăng nhưng đa phần sideway, Mạnh kết năm 2024 với danh mục tăng trưởng chỉ 3%.
Mức lợi nhuận thấp hơn lãi ngân hàng, cộng thêm số vốn bỏ ra không đủ nhiều để tạo động lực, Mạnh vô cùng trăn trở, và trăn trở này biến thành sự thôi thúc để nhà đầu tư trẻ tuổi tìm hiểu một kênh đầu tư mang lại nhiều lợi nhuận hơn: Tiền ảo (hay crypto).
Không phải tự nhiên Mạnh quan tâm đến thị trường tiền ảo. Một số người bạn xung quanh anh đã đi trước và họ liên tục khoe những lệnh lãi hàng trăm, thậm chí hàng ngàn phần trăm. Nhẩm tính, giả sử bỏ ra 100 USD và thắng được các lệnh như vậy, Mạnh có thể thu về cả ngàn USD.
 |
| Những lệnh chốt lời hàng ngàn % khiến Mạnh cảm thấy háo hức |
Để an toàn, Mạnh lựa chọn một trong những sàn giao dịch crypto được cho là lớn nhất thị trường, đăng ký tài khoản và nạp vào 100 USD đầu tiên (khoảng 2.6 triệu đồng). Với mộng làm giàu nhanh, Mạnh quyết định tham gia thị trường phái sinh - cũng giống với thị trường tương lai trong chứng khoán, cho phép nhà đầu tư đi lệnh theo xu hướng (giá lên hoặc xuống) cùng mức đòn bẩy lên tới hàng trăm lần vốn. Đây là điểm mấu chốt cho phép nhà đầu tư nhân vốn lên nhiều lần, và cũng khớp với giấc mơ của Mạnh.
Ban đầu, khi chưa có đủ kiến thức, Mạnh bám sát các lệnh xuống tiền của bạn bè xung quanh. Có ăn, có thua, nhưng tựu trung có lãi, thậm chí nhân 3 được số vốn ban đầu. Mộng làm giàu của Mạnh xem như bước đầu có thành quả.
Thế rồi, “tai nạn” xảy ra.
...thành một coin thủ bị tổn thương
Những thành quả ban đầu giúp Mạnh ngày càng tự tin hơn. Cậu chịu khó tìm tòi, đọc các phân tích kỹ thuật, cách xác định xu hướng, để rồi tự mình “đi” các lệnh với số tiền ngày càng tăng.
Nhưng crypto - một thị trường phi tập trung và về bản chất là... gần như chưa có luật lệ gì đảm bảo - các đồng coin có thể biến động giá rất mạnh, đặc biệt là các altcoin (những đồng tiền thay thế tạo ra sau Bitcoin) hoặc memecoin mới tạo. Ở thị trường này, các ngưỡng cản và hỗ trợ trong phân tích kỹ thuật chỉ mang tính chất tham khảo, bởi trong một diễn biến bất ngờ, một đồng coin sẵn sàng tăng hoặc giảm tới hàng chục phần trăm. Với những người chơi phái sinh chọn đòn bẩy cao, chọn đúng xu hướng cho phép họ nhân tiền lên nhiều lần, nhưng chiều ngược lại thì mất nhiều tiền, thậm chí bị thanh lý hay “cháy” luôn tài khoản.
Mạnh đã trải qua câu chuyện này theo cái cách không thể đau khổ hơn. Buổi chiều đẹp trời, nhà đầu tư trẻ tuổi kéo ghế ngồi trong quán cà phê, lựa chọn một đồng altcoin biến động mạnh, vào lệnh short (bán) cùng mức đòn bẩy tới 200 lần.
Lúc đầu, lệnh short trên kiếm về cho Mạnh mức lợi nhuận tới 600% vốn. Nhưng vì tự tin, cậu quyết định “gồng” thêm một chút để tối đa lợi nhuận thu về. Thế rồi, chỉ chưa đến 1 phút, khoảng thời gian vừa kịp nhấp một ngụm cà phê, Mạnh giật mình chứng kiến số tiền lời vừa kiếm được đã bốc hơi toàn bộ, thậm chí âm thêm 2/3 giá trị NAV.
Hóa ra, giá đồng altcoin ấy trong chớp mắt đã “giật” ngược lên, tăng một mạch hơn 14% và khiến Mạnh âm đến hơn 1,000% tiền vốn.
 |
| Một lệnh phái sinh "tiễn" tài khoản của Mạnh ra đi trong 1 phút |
Chưa chịu thua, Mạnh quyết tâm “gồng” với hy vọng giá sẽ đảo chiều đi xuống, gỡ lỗ cho bản thân. Nhưng đồng coin ấy cứ tăng, tăng mãi... để rồi lệnh short biến mất khỏi màn hình của Mạnh. Nhà đầu tư trẻ tuổi chính thức “cháy” tài khoản.
Với Mạnh, cảm giác lúc ấy quả thực khó tả. Anh thẫn thờ nhìn màn hình, không tin nổi những gì xảy ra trước mắt. Số tiền mất đi không quá nhiều, nhưng cảm giác từ đỉnh cao xuống vực sâu trong nháy mắt khiến nhà đầu tư trẻ không cam lòng.
Cậu quyết định nạp thêm tiền, trở lại thị trường lần 2 và quay về chiến lược cũ: nghe các lệnh từ bạn bè. Nhưng bạn bè của cậu cũng chỉ là những nhà đầu tư thông thường, không có bí kíp nào cao siêu cả nên lệnh ăn, lệnh thua. Cộng thêm máu ăn thua, muốn trả thù thị trường, cậu lại “all in”vào các altcoin với mức đòn bẩy cao. Và rồi hệ quả tất yếu xảy ra: tài khoản của Mạnh lại “cháy” lần 2.
Và bài học rút ra
Sau 2 cú sốc liên tiếp, Mạnh quyết định rời bỏ thị trường tiền ảo trong tâm thế của một coin thủ bị tổn thương, cùng những bài học hấp thụ một cách... bất đắc dĩ.
Đầu tiên là quản lý vốn - yếu tố sống còn. Khi chưa có nhiều kinh nghiệm, nhà đầu tư không nên tìm đòn bẩy cao mà chỉ nên ra quyết định dựa trên số tiền có thể chấp nhận mất.
Thứ 2 là kiến thức. Dù là một thị trường có rủi ro thao túng cao, vẫn cần đến các phân tích, chỉ báo. Không thể bỏ qua các yếu tố này.
Thứ 3 là tâm lý. Cần tránh tâm lý cờ bạc, không để cảm xúc chi phối, và đặc biệt tránh FOMO vì rất dễ rơi vào bẫy thị trường.
Và cuối cùng, phải kìm hãm ham muốn “trả thù thị trường”. Mọi quyết định đưa ra khi không bình tĩnh đều có thể là con đường dẫn đến việc cháy tài khoản. “Biết trước đã giàu”, và vì không thể biết trước nên phải thật bình tĩnh - đó là bài học Mạnh đúc kết được sau những ngày đầu tư tiền ảo bão táp.
Theo: FiLi
